مهارت تصمیم گیری؟
مهارت تصمیم گیری
تصمیم گیری نیاز به مهارت دارد.
انسان ها به صورت های مختلفی تصمیم گیری میکنند، خواه این تصمیم درباره
معامله ای باشد یا اشتغال به کاری یا انجام عملی یا ازدواجی.
مهارت تصمیم گیری
تصمیم گیری نیاز به مهارت دارد. انسان ها به صورت های مختلفی تصمیم گیری میکنند، خواه این تصمیم درباره معامله ای باشد یا اشتغال به کاری یا انجام عملی یا ازدواجی.
انواع تصمیم گیری
1_تصمیم گیری احساسی: که تصمیم براساس یک احساس خاص ( عشق ، خشم، کینه، حسادت و کمک و...) گرفته میشود.
2_ تصمیم گیری اجتنابی: تصمیمیکه فرد به دلیل ترس و نگرانی که دارد، سعی میکند تا آنجا که میتواند آن را به تعویق اندازد. این گونه اتخاذ تصمیم، امکان آن را به وجود میآورد که فرد، فرصت های مناسب زندگی خویش را از دست بدهد.
3_تصمیم گیری اخلاقی: تصمیمیاست که فرد، برای انجام آن به دلایل اخلاقی تکیه میکند. مثلاً ادامه دادن به یک زندگی مشترک مملو از تنش و پر تشنج، به دلیل وجود فرزند.
4_.تصمیم گیری تکانشی: این نوع تصمیم گیری، بسیار سریع و بدون توجه به عاقبت کار، یا ارزیابی و توجه به موقعیت ها و شرایط صورت میگیرد. مثلاً فردی، فرد مقابل خود را برای کاری که در نظر دارد ترغیب به عجله میکند و قدرت تفکر در مورد یک عمل درست را از او میگیرد.
5_تصمیم گیری مطیعانه: سبک تصمیم گیری مطیعانه، میتواند صدمه زیادی به موضوع تصمیم و یا به عنوان مثال، به ازدواج فرد، وارد کند. در تصمیم گیری مطیعانه، دیگران برای یک یا دو نفر یا موضوعی، تصمیم میگیرند بدون آن که فرد یا افراد یا موضوعی که تصمیم بر روی آن اجرا میشود، نقشی در این تصمیم گیری داشته باشند. نمونه این تصمیم گیری را میتوان در ازدواج های سنتی مشاهده کرد.
6_تصمیم گیری عقلانی: سالم ترین تصمیم ها، تصمیمیاست که براساس تفکر، بررسی و مطالعه، ارزیابی و تحقیق صورت بگیرد. تصمیم گیری عقلانی، براساس واقعیات است و معمولاً خطا و اشتباه در آن به ندرت دیده میشود.
اصول تصمیم گیری عقلانی
تصمیم گیری عقلانی نیز مانند بقیه مهارت ها، دارای اصول مهارتی است که به ترتیب ذیل است:
* مواجه شدن با یک تصمیم: زمانی است که فرد متوجه میشود باید تصمیم بگیرد. بنابراین روی آن تمرکز کرده و ضمن روشن کردن موضوع تصمیم، اطلاعات مورد نیاز را جمع آوری مینماید.
* حق انتخاب و بررسی مورد تصمیم بر اساس اطلاعات: با راه حل ها و اطلاعاتی که فرد به دست آورده، این حق را مییابد تا تصمیمیدرست برای انتخاب، ازدواج یا انجام کار مورد نظرش بگیرد.
*ارزیابی پیامدهای پیش بینی شده حق انتخاب: فرد پیامدهای متفاوت از انتخاب ها را مورد بررسی و ارزیابی قرار میدهد تا معقول ترین آنها را انتخاب کند.
* تعهد به تصمیم: نسبت به تصمیمیکه گرفته میشود باید پایبند بود و به آن اعتقاد داشت.
* برنامه ریزی برای انجام تصمیم: حتی تصمیم عقلانی نیز نیاز به برنامه ریزی دقیق دارد.
* اجرا یا انجام تصمیم: در این مرحله، فرد به صورت عملی وارد مراحل برنامه ریزی شده میشود. مثلاً تصمیم به ازدواج که مراحلی همچون خواستگاری ، نامزدی ، خرید و غیره دارد.
* ارزیابی پیامدهای واقعی اجرا یا انجام تصمیم: فرد به بررسی و ارزیابی تصمیمیمیپردازد که یا ناموفق بوده یا آن موفقیت لازمیرا که فکر میکرده نداشته است. در اینجا فرد مراحلی را که از سر گذرانده، مورد بررسی قرار میدهد تا برای برنامه آینده اش، شروع به برنامه ریزی کند.
- ۹۳/۱۲/۰۳